Naczynia szklane – Huta szkła Niwiska

Dzbanek szklany

Dzbanek wykonany ręcznie z masy szklanej, formowanej na piszczelu. Zdobiony techniką trawienia, tzw. „rafinowaniem”. Powstał w XIX w. prawdopodobnie w hucie szkła w Niwiskach, gdzie zatrudniano  wykwalifikowanych szklarzy, którzy znali zdobienie szkła techniką trawienia. Data (1879 r.) wpleciona w ornament roślinny sugeruje pamiątkowy charakter wyrobu. Tworzył komplet z 12 szklankami (zdobionymi podobnie jak dzban), które stłukły się podczas wojny. Według ostatniej właścicielki – Stefanii  Popiel – dla rodziny Popielów zakupił go jej ojciec.

Pozyskany do zbiorów Muzeum w Rzochowie,  podczas obozu naukowobadawczego w Rzemieniu (pow. Mielec) w 1966 r. – dar Stefanii Popiel.

„Co chwyta za serce, kiedy ogląda się ten dzban, zupełnie zresztą unikalny zabytek? Otóż motywy
zdobnicze zastosowane na nim są nie tylko ludowe w swym charakterze, ale jak najbardziej lokalne.
Widzimy więc jelenia, a obok niego, z drugiej strony stylizowanego bukietu, koguta czy może
cietrzewia. W całości przypomina to pradawną konwencję „drzewa życia”. Z tą odmianą, ze
adorujące zwierzęta nie są jak zazwyczaj jednorodne, ale różne; nawet krańcowo. Tedy grafik, jak
sądzę, lasowiacki chłop, trochę zdeformował konwencję „drzewa życia” i umieścił na dzbanie
rysunki jelenia i cietrzewia, a więc stworzeń, które imponowały widać ludziom lasu swoją pięknością
i dostojeństwem”.
„Na brzuścu dzbana są dwa kwiatony czy bukiety. Bardzo zbliżone tak do bukietów, jakich chyba
tysiące wymalowały żony stolarzy na skrzyniach tzw. wiannych, jak i do wyszyć (haftów ) na lnianych
chustkach, wchodzących w skład lasowiackiego stroju ludowego. Hafty te z kolei bardzo podobne
do XVII-wiecznych motywów hafciarskich, co wskazuje na to, że ludowe motywy zdobnicze
przechodziły różne koleje”

F. Kotula, Kompleksowe badania nad kulturą ludową, [W:] Polska Sztuka Ludowa,
Rok XXII, 1968, nr 3

 

Doniczka szklana

Doniczka na kwiaty wykonana z masy szklanej formowanej na piszczelu. Powstała prawdopodobnie w XIX w., w hucie szkła w Niwiskach, która specjalizowała się w wyrobach tego typu.

W 1976 r. podarował do zbiorów Muzeum Franciszek Kotula.

 

Naczynia szklane

Wykonane z masy szklanej barwionej kobaltem, formowanej na piszczelu, zdobione ręcznie. Powstały przypuszczalnie pod koniec XIX lub na początku XX w. Pochodzić mogą z huty szkła w Niwiskach.

Przejdź do treści